Słowa mają znaczenie. Język, którego używamy do opisywania siebie i innych, może wzmacniać lub marginalizować. Przez zbyt długi czas osoby niepełnosprawne były narażone na używanie języka, który wzmacnia szkodliwe stereotypy i utrwala dyskryminację. Jednym z najbardziej problematycznych określeń jest „niepełnosprawny”, które sugeruje, że dana osoba nie jest w stanie czegoś zrobić. Ale jak inaczej możemy opisać kogoś, kto ma upośledzenie fizyczne, umysłowe lub sensoryczne?
Odpowiedź jest prosta: należy używać języka zorientowanego na osobę. Zamiast mówić „osoba niepełnosprawna”, mów „osoba z niepełnosprawnością”. Stawia to osobę na pierwszym miejscu, zamiast definiować ją poprzez jej niepełnosprawność. Uznaje również, że niepełnosprawność danej osoby jest tylko jednym z aspektów jej tożsamości, a nie jej cechą definiującą.
A co ze słowami takimi jak „potencjał” i „siła”? Są one często używane w sposób, który wzmacnia abstrakcyjne założenia dotyczące tego, co osoba niepełnosprawna może, a czego nie może zrobić. Zamiast skupiać się na postrzeganych ograniczeniach danej osoby, powinniśmy promować jej mocne strony i umiejętności.
Zamiast pytać „Jaki jeszcze jest potencjał?”, powinniśmy pytać „Jaki masz potencjał?”. Przenosi to uwagę z niepełnosprawności danej osoby na jej talenty i umiejętności. Uznaje również, że każdy ma potencjał, niezależnie od swoich umiejętności.
Słowo „wiara” jest często używane do opisania wiary danej osoby w coś, ale może być problematyczne, gdy stosuje się je do osoby niepełnosprawnej. Wynika to z faktu, że sugeruje ono, że niepełnosprawność danej osoby jest czymś, od czego musi ona zostać uratowana, lub że jej niepełnosprawność jest karą za brak wiary. Zamiast tego możemy użyć słów takich jak „nadzieja” lub „wiara”. Słowa te nadal przekazują poczucie pozytywności i optymizmu, bez wzmacniania przekonań o niepełnosprawności.
Jeśli chodzi o „siłę”, tradycyjna definicja jest często związana ze sprawnością fizyczną. Ale siła może przybierać wiele form, w tym siłę emocjonalną, umysłową i duchową. Zamiast skupiać się na sile fizycznej danej osoby, powinniśmy celebrować wszystkie sposoby, w jakie demonstruje ona siłę i odporność w swoim życiu.
W dziedzinie fizyki „potencjał” odnosi się do energii, którą obiekt posiada ze względu na swoją pozycję lub konfigurację. Energia ta może być wykorzystywana do różnych celów. Podobnie osoby niepełnosprawne mają unikalne perspektywy i zdolności, które można wykorzystać do tworzenia pozytywnych zmian na świecie. Skupiając się na potencjale danej osoby, a nie na jej niepełnosprawności, tworzymy bardziej integracyjne i sprawiedliwe społeczeństwo dla wszystkich.
Podsumowując, język, którego używamy do opisywania osób niepełnosprawnych, ma ogromny wpływ na to, jak są one postrzegane i traktowane w społeczeństwie. Używając języka zorientowanego na osobę i skupiając się na jej mocnych stronach i potencjale, możemy stworzyć bardziej integracyjne i wzmacniające środowisko dla wszystkich. Nadszedł czas, aby na nowo zdefiniować niepełnosprawność i dążyć do bardziej sprawiedliwej przyszłości.
Jeśli odnosisz się do uczucia związanego z niepełnosprawnością, ważne jest, aby używać języka zorientowanego na osobę i opisywać konkretne uczucie lub emocję, a nie używać sprawnego języka. Na przykład, zamiast mówić „osoba na wózku inwalidzkim”, aby opisać kogoś, kto korzysta z wózka inwalidzkiego, można powiedzieć „osoba, która korzysta z wózka inwalidzkiego”. Podobnie, zamiast używać obraźliwych określeń, takich jak „szalony” lub „obłąkany”, możesz opisać to uczucie lub zachowanie bardziej szczegółowo, na przykład „doświadczając epizodu maniakalnego” lub „odczuwając niepokój”.